Een inspectiebezoek bij de kinderopvang: de een is de ander niet. Sommige, zoals de jaarlijkse controle, zijn standaard. Andere vinden plaats na een klacht of als je een wijzigingsverzoek indient. Wat betekent dit voor jouw opvang? Wat kun je verwachten als de GGD langskomt? En wat gebeurt er als er iets niet in orde is.
Er zijn verschillende soorten GGD-controle kinderopvang. Sommige, zoals de jaarlijkse controle, zijn standaard. Andere vinden plaats na een klacht of als je een wijzigingsverzoek indient. Wat betekent dit voor jouw opvang? Wat kun je verwachten als de GGD langskomt? En wat gebeurt er als er iets niet in orde is?
Het is logisch dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. Daarom leggen we in dit artikel uit welke inspecties er zijn, wat ze precies inhouden en hoe je je goed kunt voorbereiden.
Estimated reading time: 12 minuten
Inhoudsopgave
1. Onderzoek voor registratie (Aanvangsinspectie)
Doel
Voordat je opvang mag starten, moet deze zijn geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK). Zonder registratie is opvang illegaal en strafbaar.
Een aanvangsinspectie is niet alleen voor nieuwe locaties, maar ook bij verhuizing of overname verplicht:
- Bij verhuizing kijkt de GGD vooral of de nieuwe locatie veilig is.
- Bij overname controleert de GGD de beleidsdocumenten over pedagogische kwaliteit, personeel, veiligheid en gezondheid.
Proces
Wil je je kinderopvang registreren? Dan krijg je te maken met een inspectiebezoek bij de kinderopvang. Je vraagt je registratie aan bij de gemeente en stuurt meteen alle verplichte documenten mee, dat scheelt tijd.
De gemeente geeft de GGD Kinderopvang opdracht om een onderzoek voor registratie uit te voeren. Meer informatie over dit proces vind je bij de Rijksoverheid.
Omdat je opvang nog niet open is, kijkt de GGD of het realistisch is dat je straks aan de Wet kinderopvang voldoet. Ze beoordelen verschillende zaken, zoals:
🗂 Controle van je (beleids)documenten – Bijvoorbeeld: Zijn alle verplichte stukken aanwezig en correct?
🏠 Inspectie van de locatie – Ze kijken naar zaken als: Is de opvang binnen en buiten geschikt en veilig?
🎓 Toetsing van je kennis – Weet je wat er nodig is om aan de wet te voldoen?
De aanvangsinspectie wordt altijd op afspraak ingepland en is dus aangekondigd. Je weet dus vooraf wanneer de GGD langskomt, zodat je je goed kunt voorbereiden.
Na de inspectie adviseert de GGD de gemeente of jouw opvang in het LRK mag komen. De gemeente neemt het advies in de meeste gevallen over, maar mag hier wettelijk van afwijken.
Hoe verloopt dit inspectiebezoek bij de kinderopvang?
Dit onderzoek valt onder Streng aan de Poort. Dat betekent dat de GGD extra streng controleert. Je krijgt vooraf een vragenlijst en mogelijk een verzoek om extra documenten aan te leveren.
De gemeente mag er maximaal 10 weken over doen. Omdat dit vaak zo lang duurt, is het slim om meteen alles compleet in te leveren. Zo voorkom je vertraging.
Deze controle is onderdeel van de soorten GGD-controles kinderopvang die strenger zijn geworden sinds 2017.
Wet kinderopvang
Artikel 1.46 van het Besluit kwaliteit kinderopvang bepaalt dat een kinderopvanglocatie pas in het LRK mag worden opgenomen na advies van de GGD. In 99% van de gevallen neemt de gemeente dit advies over, maar ze mogen er wettelijk gezien van afwijken. Een positief GGD-advies is dus precies wat je wil!
Concept-rapport
Ja, je ontvangt een concept-rapport en krijgt de kans om te reageren voordat het definitief wordt. Dit valt onder het principe van hoor en wederhoor, wat betekent dat je eventuele feitelijke onjuistheden kunt aangeven.
Wat gebeurt er als je het niet eens bent met het concept-rapport?
Je krijgt de kans om te reageren op het concept-rapport voordat het definitief wordt. Dit heet hoor en wederhoor. Zie je een fout in het rapport? Dan kun je dit aangeven en vragen om een correctie.
Bijzonderheden
Streng aan de Poort – Sinds 2017 hanteren GGD’en deze werkwijze. Dit betekent dat de inspectie intensiever is dan voorheen.
Beoordeling van andere locaties – De inspectie bekijkt niet alleen de nieuwe voorziening, maar ook de naleving van kwaliteitseisen bij andere locaties van dezelfde houder.
Geen ruimte voor fouten – Álles moet kloppen. Zelfs kleine fouten kunnen leiden tot afwijzing van je aanvraag. Eerst alles op orde brengen, pas daarna kun je verder.
2. Onderzoek na registratie
Doel
Binnen drie maanden na registratie in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) krijgt een kindercentrum een vervolgonderzoek. Dit onderzoek kijkt naar punten die bij de aanvangsinspectie nog niet beoordeeld konden worden, zoals de pedagogische praktijk en de uitvoering van beleidsdocumenten in de opvang.
Hoe verloopt dit inspectiebezoek bij de kinderopvang?
Dit onderzoek wordt onaangekondigd uitgevoerd door de GGD. Tijdens de inspectie beoordeelt de toezichthouder:
🧩 Hoe het pedagogisch beleid in de praktijk wordt gebracht.
💬 De interactie tussen pedagogisch medewerkers en kinderen.
📜 De naleving van protocollen en beleidsstukken.
📂 Of extra documenten of registraties nodig zijn.
De GGD controleert of de opvang in de praktijk echt voldoet aan de wet- en regelgeving. De oudercommissie is hierbij een uitzondering: het reglement daarvoor hoeft pas binnen zes maanden na registratie vastgesteld te zijn.
Wet kinderopvang
Artikel 1.62 lid 2 van de Wet kinderopvang bepaalt dat de GGD binnen drie maanden na registratie controleert of de opvang aan alle eisen voldoet.
Concept-rapport en hoor-wederhoor
Ja, je ontvangt een concept-rapport met de bevindingen. Dit wordt gemiddeld binnen zes weken na de inspectie toegestuurd.
Wat als je het niet eens bent met het concept-rapport?
Je hebt de kans om te reageren voordat het definitief wordt. Dit heet hoor en wederhoor. Zie je feitelijke onjuistheden in het rapport? Dan kun je dit aangeven en vragen om een correctie.
Bijzonderheden
⏳ Altijd binnen drie maanden na registratie.
👶 Focus op de pedagogische praktijk en naleving van beleid.
✅ Dit onderzoek is een verplicht onderdeel van de kwaliteitscontrole.
🔍 GGD beoordeelt of de opvang echt aan de regels voldoet.
⚠️ Tekortkomingen? Dit kan leiden tot nader onderzoek of handhavingsmaatregelen.
Dit onderzoek valt onder de soorten GGD controles kinderopvang en lijkt op de jaarlijkse inspectie, met één groot verschil:
🟢 Alle inspectiedomeinen worden beoordeeld.
🔴 De locatie heeft nog geen risicoprofiel.
Na deze inspectie stelt de GGD het risicoprofiel vast. Dit bepaalt welke punten de GGD in volgende inspecties meeneemt. Als blijkt dat de opvang niet aan de regels voldoet, kan de GGD de gemeente adviseren om handhavingsmaatregelen te nemen.
3. Reguliere inspectie
Doel
Elk jaar controleert de GGD Kinderopvang of een opvanglocatie nog voldoet aan de wettelijke kwaliteitseisen. Tijdens dit inspectiebezoek beoordeelt de GGD of de opvang veilig, gezond en pedagogisch verantwoord is.
Alle kinderdagverblijven en bso’s krijgen jaarlijks een inspectie. Dit gebeurt altijd onaangekondigd. De GGD controleert of de opvang voldoet aan de eisen uit de Wet kinderopvang.
Als je opvang aan alle regels voldoet, blijft het meestal bij deze ene inspectie. Als de GGD vindt dat er problemen zijn, kan er een herstelaanbod of nader onderzoek volgen.
Hoe verloopt dit inspectiebezoek bij de kinderopvang?
De GGD-inspectie vindt onaangekondigd plaats. Dit betekent dat je op elk moment een inspecteur kunt verwachten.
🔹 Tijdens de inspectie:
📝 Beoordeelt de inspecteur hoe de opvang werkt op verschillende thema’s.
📑 Controleert de inspecteur of alle beleidsdocumenten en personeelsdossiers op orde zijn.
⏳ Duurt de inspectie meestal een paar uur, afhankelijk van de grootte van de opvang en wat de inspecteur tegenkomt.
De GGD gebruikt risico-gestuurd toezicht. Dit betekent dat de GGD de soorten controles in de kinderopvang aanpast per locatie.
🔍 Meer controles als het risicoprofiel hoog is.
⚖️ Minder controles als het risicoprofiel laag is.
Wet kinderopvang
Artikel 1.62 van de Wet kinderopvang bepaalt dat de gemeente verplicht is om jaarlijks een inspectie te laten uitvoeren bij elke geregistreerde opvang.
Concept-rapport en hoor-wederhoor
Na het inspectiebezoek bij de kinderopvang ontvang je een concept-rapport met de bevindingen. Dit rapport komt gemiddeld binnen zes weken na de inspectie.
Wat als je het niet eens bent met het concept-rapport?
Je krijgt de kans om te reageren voordat het definitief wordt. Dit heet hoor en wederhoor. Zie je feitelijke onjuistheden? Dan kun je dit aangeven en vragen om een correctie.
Bijzonderheden
✅ Pedagogische kwaliteit – Worden kinderen op een verantwoorde manier begeleid?
⚠️ Veiligheid en gezondheid – Zijn risico’s in kaart gebracht en wordt er veilig gewerkt?
📂 Personeelsdossiers – Zijn diploma’s, VOG’s en registraties op orde?
📢 Oudercommunicatie – Hoe worden ouders geïnformeerd over het beleid?
Of je een herstelaanbod krijgt, hangt af van de GGD. Ze kijken naar de overtreding, eerdere inspecties en hoe ze jouw opvang beoordelen.”
- Locaties zonder eerdere overtredingen krijgen vaker een herstelaanbod.
- Locaties met een geschiedenis van overtredingen krijgen sneller een sanctie, zelfs bij kleine fouten.
Ieder Inspectiebezoek bij de kinderopvang is anders. Zorg dat je alle vijf de soorten GGD controles kinderopvang kent.
Zo ben je goed voorbereid!
4. Incidentele inspectie
Doel
Een incidentele inspectie is een inspectiebezoek bij de kinderopvang dat plaatsvindt na een klacht, melding of signaal. De GGD onderzoekt dan of de opvang voldoet aan de wet- en regelgeving. Dit is geen standaard controle, maar een gerichte inspectie naar aanleiding van een specifiek probleem.
Wanneer voert de GGD een incidentele inspectie uit?
Een incidentele inspectie kan om verschillende redenen plaatsvinden:
📩 Klachten en meldingen – Ouders, medewerkers of anderen kunnen een klacht indienen.
🔍 Signalen uit eerdere inspecties – Als er eerder tekortkomingen zijn geconstateerd, kan de GGD extra controleren.
📊 Landelijke onderzoeken – Soms leidt een breder onderzoek naar misstanden tot extra inspecties.
De GGD bepaalt of een klacht serieus genoeg is voor een inspectie. Niet elke melding leidt tot een bezoek.
De GGD kan ook een inspectie doen als de houder een wijziging aanvraagt in het LRK, zoals meer kindplaatsen.
Hoe verloopt dit inspectiebezoek bij de kinderopvang?
📜 Toestemming nodig – Bij deze soorten GGD controles in de kinderopvang mag de GGD pas een incidenteel onderzoek starten na goedkeuring van de gemeente.
🚪 Onaangekondigd bezoek mogelijk – Afhankelijk van de ernst van de melding kan de inspectie zonder waarschuwing plaatsvinden.
🔎 Gericht onderzoek – De GGD controleert in principe alleen de gemelde punten, maar kan ook andere kwaliteitseisen meenemen als dat nodig is.
📩 Terugkoppeling – De resultaten van de inspectie worden gedeeld met de gemeente en de direct betrokkenen (houder en/of klager).
Als er tijdens de inspectie overtredingen worden vastgesteld, kan dit leiden tot een nader onderzoek of handhavingsmaatregelen. Dit verschilt per gemeente en is afhankelijk van hun handhavingsbeleid.
Wet kinderopvang
📖 Artikel 1.63 van de Wet kinderopvang bepaalt dat de GGD een extra inspectie mag uitvoeren bij klachten of signalen.
Concept-rapport en hoor-wederhoor
📑 Nee, er wordt geen concept-rapport opgesteld.
Bij een klacht of handhavingsinspectie ontvangt de houder direct een definitief rapport. Dit betekent dat je bij deze soorten GGD controles in de kinderopvang geen kans krijgt om te reageren voordat het rapport definitief wordt.
Bijzonderheden
Bij overtredingen kan direct een boete, aanwijzing of last onder dwangsom worden opgelegd.
Klachten kunnen flinke gevolgen hebben, zeker als je eerder aanwijzingen hebt gehad. Door klachten serieus te nemen en tijdig op te lossen, kom je niet voor onaangename verrassingen te staan.
5. Nader onderzoek
Doel
De GGD komt opnieuw langs als zij eerder overtredingen hebben vastgesteld tijdens hun inspectiebezoek bij de kinderopvang . Ze kijken of de opvang volgens hen nu aan de regels voldoet.
Dit onderzoek is een van de extra GGD-inspecties die op verzoek van de gemeente worden uitgevoerd. De focus ligt vooral op de eerder vastgestelde overtredingen. De GGD kan ook andere punten meenemen als daar tijdens de inspectie aanleiding toe is.
Wanneer komt de GGD opnieuw langs?
⏳ Hoe snel? – Dat hangt af van de ernst. Soms komt de GGD al kort na de eerste inspectie.
📄 Alleen papierwerk nodig? – In sommige gevallen is een verbeterplan of nieuw beleid voldoende.
🚪 Moet de GGD langskomen? – Bij ernstige of structurele overtredingen is een fysieke inspectie verplicht.
Definitief rapport
Je ontvangt direct een definitief rapport, zonder eerst een concept-versie te krijgen. Dit betekent dat je niet vooraf kunt reageren voordat het rapport wordt vastgesteld.
De Wet Kinderopvang
📖 Artikel 1.64 van de Wet kinderopvang bepaalt dat de opvang moet aantonen dat overtredingen zijn hersteld. Artikel 1.63 lid 3 stelt dat er bij een nader onderzoek geen concept-rapport wordt gemaakt.
Bijzonderheden
⚠️ Vindt de GGD dat je de overtredingen niet hebt opgelost? Dan kan de GGD handhaven en een sanctie opleggen.
💡 Zorg dat alle verbeterpunten vóór de nadere inspectie zijn doorgevoerd om sancties te voorkomen.
Conclusie
Als houder van een kinderopvanglocatie krijg je met verschillende inspecties te maken. Elk type onderzoek heeft een ander doel en andere aandachtspunten. Hoe beter je weet wat je kunt verwachten tijdens een inspectiebezoek bij de kinderopvang, hoe sterker je staat.
Door goed voorbereid te zijn en grip te houden op je documentatie en beleid, voorkom je verrassingen tijdens een inspectie. Er zijn verschillende soorten GGD-controles kinderopvang, en hoe je ermee omgaat, kan een groot verschil maken. Zo zorg je ervoor dat je opvang blijft draaien zoals jij dat voor ogen hebt.
Wil je zeker weten dat je goed voorbereid bent op een inspectiebezoek bij de kinderopvang? Sterk in Kinderopvang helpt je met advies en praktische tips. Neem contact met ons op en sta sterker in je volgende inspectie!
Heb je een pand op het oog? Laten we samen kijken wat de mogelijkheden zijn!
Samen met Mike controleer ik jouw bestemmingsplan. Als het nodig is, helpen we je ook met de omzettingsaanvraag. Met onze ervaring zorgen we dat je sneller duidelijkheid hebt, kosten bespaart en niet voor verrassingen komt te staan.
Vriendelijke groet,
Martin
